عقد آریایی به نوعی عقدی تشریفاتی است که در چندین سال اخیر جزو رسوم مراسم عروسی و ازدواج شده است. همان گونه که در مقاله “مراحل ازدواج در ایران” گفته شد، بسیاری از رسم و رسوم ازدواج های ایرانی یا تغییر کرده یا دیگر از آن استفاده نمی شود؛ اما در ازای آن، برگزاری رسمی چون عقد آریایی بسیار مورد توجه واقع شده است.
در ایران این عقد جنبه غیر رسمی داشته و جنبه قانونی نیز ندارد. و در دین اسلام، قبل از آن باید عقد رسمی و شرعی که به زبان عربی خوانده شود تا عروس و داماد به یکدیگر محرم شوند. پس از آن که اسامی عروس و داماد به صورت رسمی در شناسنامه ثبت شد، می توانند عقد آریایی را برگزار کنند.
عقد آریایی ترکیبی از میهن پرستی ایرانی و رسوم دینی و فرهنگ غربی است و به دلیل متن پر از مهری که دارد علاوه بر اجرای عقد شرعی که الزامیست، برای به یادماندنی تر شدن مراسم عقد، در این روز خوانده می شود.
بسیاری از دفاتر ازدواج بر اساس درخواست زوج ها، این رسم را برپا می دارند.
زبان برگزاری عقد آریایی از فارسی سلیس است که مهمانان حاضر در جشن هم باید عروس و داماد را در بیان جملات عقد آریایی همراهی کنند. تنها علل برگزاری این نوع عقد، قسم خوردن عروس و داماد مقابل یکدیگر و در حضور مهمانان است. جمله ای که معمولاً بارها در عقد آریایی تکرار ميشود ، تعهد دادن جهت وفادار بودن به همسر میباشد که هم عروس و هم داماد باید آن را تکرار کنند. این روزها عقد آرایی به بخشی از آداب و تشریفات عروسی بدل شده است که عروس و دامادها خواهان اجرای آن در مراسم ازدواج و عقد خود هستند.
نحوه انجام عقد آریایی
عقد آریایی چیست؟
طریقه برگزاری مراسم عقدآریایی به این صورت می باشد که عروس و داماد روبروی یکدیگر ایستاده و دستان همدیگر را می گیرند. بعد از آن، عاقد یا پیمان بان خطبه عقد را می خواند. معمولاً جملاتی مانند تعهد و وفاداری به همسر، مکرراً در متون عقد تکرار می شود.
ابتدا عروس و داماد مبنی بر وفادار بودن آنها به زندگی مشترکشان سوگندهایی را یاد می کنند. متنی که به صورت صوتی بایند خوانده شود و سوگندها به صورت زیر است:
متن عقد آریایی
عقد آریایی شامل چندین جمله زیباست که توسط عروس و داماد تکرار می شود تا با یکدیگر عخد زناشویی ببندند. این متن را در ادامه بخوانید:
سوگند پیمان داماد
در نزد انجمن (نام داماد) آیا به طراوت بهاران سوگند یاد میکنی تا همواره آنچه بر خود روا داری بر همسر خویش روا دار داری و آن چه بر خود نمی پسندی بر او نپسندی؟ برای او شویی وفادار و برای فرزندانت پدری خردمند و راهگشا باشی؟
داماد می‌گوید : سوگند یاد می کنم.
سوگند پیمان عروس
در نزد انجمن (نام عروس) آیا به سر سبزی و باروری تابستان سوگند یاد میکنی تا با همسر مهربان و همدل باشی و غرور و احترام او را همواره به جا آری؟ نیاز او را نیاز خود و در بی نیازی و بی آزی همساز و همگام او باشی؟
عروس می‌گوید : سوگند یاد می کنم.
سوگند مجدد داماد
در نزد انجمن (نام داماد) آیا به رنگارنگی پاییز سوگند یاد می کنی تا همواره پشتیبان و یاور او باشی در شادی، غم، دارا و ناداری، تندرستی و بیماری، منزلت بانو خویش را در تنهایی و در میان انجمن چون گوهری یگانه پاس داری؟
داماد می گوید : سوگند یاد می کنم.
سوگند مجدد عروس
در نزد انجمن (نام عروس) آیا به سپیدی وپاکی زمستان سوگند یاد میکنی که همواره اجاق گرمی بخش، بختتان را روشن و پر فروغ نگه داری و برای او همسری وفادار و برای فرزندانت مادری دلسوز و مهربان باشی؟ به خانه ات شادی و گرمی بخشیده و آنچه در توان داری را در آذین بندی و پاکی به کار گیری؟
و در ادامه عروس می گوید:
سوگند یاد می کنم.
حالا باید گوینده متن پیمان را یک شعر زیبا و خوش آهنگ است را بخواند و داماد پس از او تکرار کند:
به نام نامی یزدان، تو را برگزیدم از میان این همه خوبان
برای زیستن با تو، میان این همه گواهان
بر لب آرم این سخن با تو، وفادار خواهم ماند
در هر لحظه، در هر جا، پذیرا می‌شوی آیا؟ تو با من این چنین هستی که من با تو؟
پس از آن عروس متن پیمان را به صورت زیر پس از پیمان بان تکرار می کند:
به نام نامی یزدان، پذیرا می شوم، مهر تو را از جان، همین حالا
بازگویم میان انجمن با تو، وفادار تو خواهم ماند
در هر لحظه، در هر جا برای زیستن با تو
تو هم با من چنان با مهر پیمان کن، که من با تو
عروس و داماد جملات زیر را پس از گوینده همزمان تکرار می کنند:
تو چون هم آشیان خواهی شد با من، تمام عمر خواهم بود یک جان در دو بدن با تو
بهشت عشق سازم خانه را، سرشار از مهرو نورو عطرو یاسمن با تو
گواهان این پیوند: همایون باد این پیمان، همایون باد این پیوند
گرامی باد این سوگند، همایون باد، همایون باد، همایون باد
عقد آریایی چیست؟
پس از بسته شدن پیمان، پیمان بان نیایش می خواند:
به نام دادار نیک اندیش، پروردگار دانا و توانا، ای یزدان پاک، ای دگرگون ساز دل ها و روشنی بخش چشم ها، ای به آیین گرداننده شبان و روزان، ای سامان بخش نابسامانی ها و ای زداینده پریشانی ها، ای هستی ده و هستی بخش.
تو را سپاس می‌گوییم که به این دو یار مهربان، مهر خویش ارزانی داشتی تا زندگی‌شان را با پیوند دست ها و دل هایشان آغاز نمایند.
ای آگاه ترین آگاهان
سختی ها، ناپاکی ها، ستیز، رنج ها و شکنجه های زمانه را از ایشان دور ساز و دروازه های نیکی، خوشبختی و به زیستی را به رویشان بگشای.
هر روزشان را چون امروز گرم و درخشان و شادمان ساز. سفره‌ی زندگی‌شان را همواره گسترده و پر برکت بدار.
به آنان فرزندانی ببخش تا با نیکی در پندار، کردار و گفتار در بهبود خانواده و جهان خویش کوشا باشند. عشق و مهر این خانواده را به استواری دماوند، به لطافت گل‌ها و روشنایی خورشید، به زلالی دریاها، به طراوت باران، به نسیم بهاری، به سرسبزی جهان همواره استوار و پایدار بدار.
و در ادامه متن عقد آریایی…
پروردگارا
جام عشق، احترام، دوستی، گذشت، پیروی، همدردی، همراهی، همسازی و مهرورزی را میان این دو یار نشکن و آن را همواره لبریز و جاوید نگه دار
پروردگارا
هر روزشان را روزی نو و شب هایشان را پر ستاره و چون مهتاب پاییزی درخشان ساز. طلوع هر بامداد زرین‌ت را به نگاه پر مهرشان ببخش تا با عشق خویش، گرما‌بخش وجود یکدیگر باشند. سال های زیستن‌شان را پایدار و وفاداری به همسر را در نهادشان جاوید و ابدی بدار.
پروردگارا
بخت‌شان را بلندای آبی رنگ آسمان، غرورشان را شکوه ستیغ های بی‌راه البرز، آرامش‌شان را به نرمی گندم‌زار های دشت مغان و مهرشان به یکدیگر را به ژرفای دریای پارس همانند گردان تا در پرواز زندگی هم‌بال یکدیگر چون عقابان تیز پرواز زاگرس، پشتیبان و یکدل باشند و آشیان خویش را از دسترس بدخواهان دور نگه دارند.
پروردگارا
چونان فرمای تا شقایق های خود رویِ دشت‌های دور در هنگامه‌ی رقص با نسیم بهاران قصه‌گوی مهرشان باشند و گل‌های کوهی روییده در کنار سنگ‌های تفته از آفتاب در چشم‌انداز جویبارهای زلال و لغزنده یاد آور پیمان و وفاداری‌شان به یکدیگر گردند.
پروردگارا
کین، ناسازگاری، دروغ و کج اندیشی و اهریمنی را از نهادشان دور ساز و مشعل مهر و راستی، همدلی و خرمی اهورایی را در دل هایشان بیفروز. باشد که چون نیاکام مهر آیین خویش ستایشگر تو باشند و نیکی ها، سپیدی ها، پاکی‌ها و زیبایی هایت را هماره به خاطر سپارند.
عقد آریایی چیست؟
در این قسمت به برخی از سوالات متداول درباره عقد آریایی و اینکه عقد آرایی چیست می رسیم:
عقد آریایی چه معایبی دارد؟
هرچند خواندن عقد و صیغه آریایی از نظر اسلام باعث محرمیت زوجین نمی شود، ولی خواندن این عبارات زیبا، مثبت و با مفهوم و تلاش برای تعهد به آنها جملات زیبایی است که تاثیر خوب خود را بر مراسم خواهد گذاشت. پس جاری شدن متن عقد آریایی در طی مراسم خالی از لطف نخواهد بود.
- عدم پذیرش قانونی ازدواج
- عدم تعهد طرفین از نظر قانونی
- کم شدن عزت و وقار زنان در جامعه و نزد همسر
- جملاتی بدون ریشه تاریخی در ایران
آیا عقد آریایی حلال است؟
آیا انجام عقد آریایی باعث حلال شدن زن و شوهر می شود؟
عروس و داماد عقد آریایی را به زبان فارسی می خوانند و ریشه تاریخی ندارد. اگر بخواهید به ریشه مراسم عقد آریایی و جملاتی که در این عقد خوانده می شود پی ببرید، باید گفت که عقد آریایی، زبان و محتوای آن نشان دهنده مفاهیم امروزی و مدرن است.
کلماتی که در متن عقد آریایی گفته می شود، چه از سمت داماد، چه عروس و چه پیمان بان، از نظر ساختار جملات و زبان کاملاً امروزی است و با جابجا کردن کلمات مانند به کار بردن آیا در انتهای جمله باعث می شود تا ظاهر و حس یک متن قدیمی به گوینده و شنونده القا شود. حتی عقد زرتشتیان که آیین ایرانیان باستان بوده است با عقد آریایی به صورتی که امروزه رواج پیدا کرده است متفاوت می باشد.
در برخی از دفتر خانه های ازدواج هم، پس از خواندن عقد شرعی، دوباره همان عقد شرعی را به زبان فارسی براي عروس و داماد با مثال هایی از شعرهای حافظ و مولانا می خوانند تا هر دو بهتر متوجه متنی که در عقد خوانده مي شود، بشوند. اما همان گونه که در قبل تر نیز گفته شد، عقد آریایی حتماً باید پس از عقد شرعی برپا شود و تنها خواندن عقد آریایی سبب محرم شدن عروس و داماد نخواهد شد.
متن عقد آریایی توسط چه کسی خوانده می شود؟
آیا در عقد آریایی می توان مقدار مهریه عروس را مشخص کرد؟
عقد آریایی چیست؟
عقد آریایی چیست؟
به چه علت عقد آریایی چنین رواج پیدا کرده است؟
“عقد آریایی وجهی از ناسیونالیته ایرانی است که در سال‌های اخیر رواج پیدا کرده و در فضای مجازی جملاتی را به کوروش نسبت می‌دهند. اما زبان و محتوای آن ها نشان می‌دهد که مفاهیم متن عقد آریایی تماما امروزی و مدرنی هستند. بخشی از این مسأله هم به فضای ضد اسلامی و ضد عربی برمی‌گردد. زیرا برخی اسلام و عربیت را یکی می‌دانند و عده‌ای با اسلام، و عده‌ای با عربیت مشکل دارند”
اما از طرفی ديگر، بعضی ها علت برگزاری عقد آریایی را زبان فارسی می دانند. برای این که بیشتر افراد زبان عربی را متوجه نمی شوند. بدین ترتیب در طول مدت خوانده شدن خطبه عقد، تنها کلمات عربی می شنوند و معنای آن را متوجه نخواهند شد.
از طرف دیگر نیز، عده ای برگزاری این مراسم را صرفا نشان دهنده مدرنیته بودن و یا برای چشم و هم چشمی می دانند.
چشم و هم چشمی در ایران ید طولایی داشته که اساس بیشتر حرکات و رفتارات ایرانیان از این موضوع چشمه می گیرد. چشم و هم چشمی یکی از مسائلی می باشد که بیشترین آسیب را به افراد و خانواده ها وارد کرده، که ازدواج و مراسم مربوطه هم از دست آن در امان نبوده و نیستند.
مطالب مرتبط:
تشریفات عروسی و نامزدی در ترکیه بخشی از خدماتی است که گروه آسوریگ به صورت صفر تا صد برعهده می گیرد. برای اطلاعات بیشتر با مشاوران ما تماس حاصل فرمایید.